Dünyaya sığmayan hayatımız, şimdi dört duvar arasında…
Tek başına ya da aile ile yaşayanların ortak sorusu: Bütün gün ev içinde ne yapacağız?
Her gün düzenli olarak okula giden çocukları ve gittikleri işi olan aileler, ilk günlerde bir çıkmaza düşüp, ne yapacaklarını bilemediler. Günler geçtikçe duruma biraz daha alışıp, hem kendi düşünceleriyle hem de dijital ortamdan aldıkları fikirlerle, ev içi planlama yapmaya başladılar.
Çocuklarla birlikte anne ve babalar da yeni bir öğrenme sürecine girdiler. Öğrenmenin sonunun olmadığını yeniden deneyimlemiş oldular.
Gün içinde 6-8 saat çalışan ebeveynler birdenbire 10-12 saatlik bir ev mesaisinin içinde buldular kendilerini. Kimileri için bu gerçekten yorucu ve gergin bir süreçti. Günü planlamak, ev işleri, çocukların ödevleri derken günün neredeyse uyku dışında kendine ait bölümü kalmayan anne ve babalar gergin, stresli ve yorgun oldular…
İşte tam bu çıkmazda sizlere kendi evimizde çocuklarla yaptığımız bazı eğitsel oyunlardan söz etmek istiyorum. Neden “oyun”? Oyunlar dil ve hareket unsurlarıyla öğrenmenin en önemli parçasıdır. Çocuklar için öğrenmenin en etkili yolu oyunlardan geçiyor…
Gün içindeki ödev, yemek ve oyun rutinlerinizin dışında kalan zamanlarda çocuklarla yapabileceğiniz küçük eğitici oyunlardan söz edeceğim.
Güne başlama oyunu: Şarkımı yalnız bırakma!
Sabah çemberi oluşturup, bir şarkı seçilir, şarkıyı başlatan kişi bir yerde durur, yanındaki kişi kaldığı yerden devam eder. Şarkı bitince diğer çocuk başka bir şarkı başlatır ve aynı şekilde oyun sonlandırılır.
Aynı çemberde ikinci oyun: Şarkıma ritm çalgısıyla eşlik et!
Çemberdeki çocuklarla bir şarkı başlatılır. Bir kişi seçilir, bu kişi şarkı söylerken kimin önünde durursa, elindeki bir ritm çalgısıyla -def,marakas gibi, yoksa iki tahta kaşıkla- eşlik etmesi istenir. Eklenen kişiler çoğaldıkça tüm şarkı hep birlikte çalınır ve söylenir.
Çember içinde üçüncü oyun: Şarkıma hareketler bul!
Belirlenen şarkıdaki sözlere göre bedensel hareketler yapılır. Oyuna katılanların sonbaharda yere düşen yaprakları ya da yağan yağmuru bedeni ile tasvir etmeleri istenir. Burada amaç hem beden hareketlerini hem de dil gelişimini sağlamaktır.
Günün ilerleyen saatlerinde çocuklara serbest oyun zamanı tanınmalıdır. Bunlar, çocukların istediği oyuncaklarla zaman geçireceği önemli saatlerdir. Bu şekilde çocukların kendilerini daha rahat ve güvende hissedeceklerini unutmayalım.
Serbest oyundan sonra, bir müzik eşliğinde çocukların yaşlarına uygun jimnastik hareketleri yapılabilir. Her gün bir kişi eğitmen olup, kendi seçtiği hareketleri yaptırabilir (anne-baba-çocuklar).
Atık malzemelerden çalgı yapımı:
Evinizde atmak için ayırdığınız tuvalet kağıdı rulolarından marakas, mutfak rulosundan yağmur kaktüsü yapabilirsiniz. Yapımı için ayrıntılı bilgileri bir sonraki yazımızda paylaşabiliriz.
Atık malzemelerle kendi oyuncağını tasarlama; evde kalan boş süt, konserve ve diğer kutularla çocuklar kendi istediği bir oyuncağı oluşturabilir. Burada kullanılacak tehlikeli bir aleti evdeki yetişkin kişiden destek alarak yapmasına dikkat edilmelidir.
Birlikte kitap okuma zamanı oluşturma:
Günün belirli zamanında 20 dakikalık okuma zamanı oluşturup, birlikte herkesin seviyesine uygun kitaplar okunabilir. Sonrasında herkes kendi okuduğu kitabın kısa bir anlatımını yapabilir, yetişkin kişi çocuklara, kitapla ilgili sorular sorabilir.
Çocukların kendi giysi dolaplarını organize etmelerini sağlama:
Bunu, dolabım benden ne ister? oyunu ile yapabiliriz. Çocuklar yetişkin kişiye sorar: Dolabım benden ne ister? Cevap: Kısa kollu tişörtleri bir rafa diz, pantalonları bir rafa diz! gibi cevaplarla yönergeyi alan çocuklar dolaplarını düzenlemiş ve küçük kas becerilerini geliştirmiş olurlar.
Yine küçük kas becerileri için, patlamış mısırları boyama, patates baskısı, kürdanlardan ev yapımı, yaprak boyama, evde oyun hamuru hazırlama etkinlikleri yapılabilir.
Çocuklara merak duydukları bir konu hakkında sorular sorup, araştırma yapmalarını isteyebilirsiniz. Böcekler, uzay ya da ilgilerini çeken bir konuda beraber bilgiler toplayıp, bunları resimleyerek evde sergilemelerini isteyebilirsiniz. Burada evinizin duvarlarını özgürce kullanmalarına izin vermeyi unutmayın.
Yaratıcı birçok fikrin bir kısmını burada sizlerle paylaştım. Biz yetişkinlerin çocuklardan öğreneceği çok şey olduğunu ve her gün çoğalarak bize döndüklerini hatırlayalım… Çocuklar sonsuz bir evren ve sürekli yeşeren umut tarlalarımız. Onların ışığı, güneşi ve suyu sanat, doğa, spor ve oyun…
Kendilerini ifade etmeleri için en eğlenceli araçlar… Çocuklarınızla birlikte vakit geçirmenin tadına varın, ne yaptığınızdan çok birlikte yapıyor olmanız onlar için çok değerli…
Sağlıklı ve mutlu günlerde buluşmak üzere.
Yelda Özdemir (Müzik eğitmeni)