Minijobs (Mini İşler) ne demektir?
Aylık gelir 450 Euro’yu geçemez. Haftalık çalışma saatlerinde sınırlama yoktur. Ya da yılda sadece 50 gün veya sadece iki ay çalışabilirsin. İş hukuku açısından part time iş kapsamındadır. Normal işten farkı sosyal sigorta konusundadır. Mini işte farklı sosyal sigorta geçerlidir. 450 Euro’luk bir „mini-job“ta işçiler ne vergi ne de sosyal kesintileri ödemek zorundalar.
Aynı zamanda 2 veya 3 Mini-Job’ta çalışabilir miyim?
Evet. Ama şunları gözetmen gerekir: Birden fazla mini işler toplu olarak hesaplanır ve 450 Euro sınırını geçmesi durumunda tam vergi ve sosyal kesintilere tabi tutulur. Birden fazla mini işte çalışılması durumunda bunu işverene bildirmek gerekmekte, sonuçta aynı işverende birden fazla mini işte çalışmak mümkün değil.
Sosyal sigortalı sözleşmeli bir işin yanında mini işte de çalışılabilir miyim?
Evet, bir mini işte çalışabilirsin. Mini iş sözleşmeli işle beraber hesaplanır ve o zaman vergi ödeme tam sosyal sigortalı olman zorunludur.
Mini işte çalışan bir kişi olarak kendime ait sağlık ve bakım sigortam var mıdır?
Hayır. Kendine ait yasal sağlık ve bakım sigortan yoktur. Sağlık sigortası aile sağlık sigortası olmasına bağlıdır.
Emeklilik hakkım var mı?
1.1.2013’ten geçerli olmak üzere emeklilik sigortası zorunluluğu vardır. Çalışan bir kişinin emeklilik haklarına sahipsin. Emeklilik maaşı alman için belli süre çalışmak zorundasın. Mini işte çalıştığın süre içinde ödediğin emeklilik kesintisine bağlı olarak emekli maaşı alırsın ve bir emeklinin sahip olduğu tüm haklara sahipsin. Örneğin küre gidebilirsin, malulen emekli olabilirsin ve Riester Emekliliği olarak bilinen emeklilikten yararlanabilirsin.
Ne kadar emeklilik kesintisi ödemem gerekir?
İşveren senden maaşının yüzde 3,9’unu emeklilik kesintisi olarak alır. Şimdilerde emeklilik sandığına ödenen kesinti oranı yüzde 18,9’dur. Yüzde 15’ini işveren öder. 450 Euro’luk bir işte senden kesilen 17,55 Euro’dur. Emeklilik sigortasından muaf tutulma imkanım var mı? Evet. İşverene yazılı olarak bildirmen halinde emeklilik sigortası kesintisi ödemekten muaf tutulabilirsin. Muaf olmana rağmen çok az da olsa emeklilik hakkın vardır. Örneğin 4 ay mini işte çalışan bir ay emeklilik hakkına sahiptir. Küre gitme, malulen emekli olma ve Riester Emekliliği hakkın yoktur. Örnek: Malulen emekli olmak için çalışamaz hale gelmeden önceki beş yıl içinde 3 yıl emeklilik sigortasına ödenti ödemen gerekir. Yıllar boyu mini işte çalışmasına rağmen emeklilik kesintisinden muaf tutulmak isteyenler bu koşulu yerine getirmediği için malulen emekli olma hakkı yoktur. Bu nedenle emeklilik kesintisi ödemeni tavsiye ederim. Kesintinin sadece yüzde 3,9’unu sen ödeyeceksin, gerisini (yüzde 15’ini) işveren ödeyecek ve böylece tam emeklilik hakkından yararlanabileceksin.
Sosyal sigortanın diğer dallarında durum nasıl?
İşsizlik sigortası: Yok. Sözleşmeli bir işin yanısıra çalıştığın mini işte de işsizlik sigortası hakkın yoktur. Birkaç mini işte çalışsan bile işsizlik sigortası hakkın yoktur.
Bakım sigortası: Yok. Kendine ait sağlık sigortan olmadığı için bakım sigortan da yok.
Kaza sigortası: Tüm haklarıyla kaza sigortan var. İşveren mini işte çalışanın da güvenlik içinde çalışmasını sağlamak zorundadır.
Emeklilik maaşım ne kadar olur?
450 Euro’luk bir işte çalışanın aylık her ay emeklilik sandığında biriken para 4,45 Euro’dur. 45 yıl sadece mini işte (şimdiki duruma göre ayda 450 Euro kazanılan bir iş) çalıştıysan eline geçecek emeklilik maaşı 200 Euro’dur. Başka bir deyişle mini iş, mini gelir ve mini emeklilik demektir…
Hangi haklara sahibim?
Mini işler yasal olarak part time çalışan statüsündedirler. Bu nedenle tam çalışanlarla eşit haklara sahiptirler. Ancak genelde mini işte çalışanlar bu haklarından mahrum tutulmaktadırlar. İş sözleşmesi alabilir miyim? İşveren işe başladığından en geç bir ay sonra yazılı olarak çalışma koşulları hakkında bir sözleşme vermek zorundadır.
Ücretli izin (tatil) hakkım var mı?
Evet. Mini işte haftada altı gün çalışan bir kişinin en az dört hafta ya da 24 gün ücretli izin (tatil) hakkı vardır. Haftada 5 gün çalışıyorsan yine dört hafta yani 20 gün ücretli izin hakkına sahipsin. Bazı sözleşmelerde bundan daha iyi düzenlemeler vardır ama esas olarak dört hafta ücretli izin hakkın var. Ama eğer sadece belli günler çalışıyorsan örneğin pazartesi ve salı günleri çalışıyorsan iznin sırasında o günler için ücretin ödenir. Örnek: Haftada beş gün çalışan birinin haftalık çalıştığı süre 20 saat olmasına rağmen 20 gün tatil hakkı vardır. Ama haftada sadece 2 gün çalışıyorsa 20 gün değil 8 gün tatil hakkı vardır. ( hesaplanması şöyle yapılır: 2X 20: 5 eşittir 8) 20 gün tatil hakkını 5’e bölüp haftada çalıştığın gün sayısıyla çarptığında ücretli izin gününü hesaplarsın.
Hastalanmam halinde ücretim ödenir mi?
Hastalığının ilk altı haftasında düzenli gelirin kadar ücret ödenir. Bu hakka sahipsin. Hastalığın devam ederse sadece kendi üzerinden sağlık sigortan varsa ve ödentilerini ödüyorsan sigortadan hastalık parası alma hakkın vardır. Kendine ait sigortan yoksa ilk altı haftadan sonra herhangi bir para alamazsın.
Resmi tatil günlerinde çalışmamama rağmen ücretim ödenir mi?
Eğer tatil olmasaydı bu günlerde çalışmak zorunda olsaydın ücretin ödenir. Bu senin hakkındır ve tatil öncesi ya da sonrası seni çalıştırarak bu hakkın gaspedilemez. İşten atılmaya karşı yasal korunma hakkım var mı? İşten atılmaya karşı korunma hakkı mini işler için de geçerlidir. Bu haktan yararlanman için en az altı ay hiç ara ermeksizin 10 kişiden fazla işçinin çalıştığı bir yerde çalışman zorunludur. Eğer bu işte en az 31.12.2003’ten beri çalışıyorsan işten atılmaya karşı korunma hakkın beş kişiden fazla işçinin çalıştığı işyerleri için de geçerlidir.
İş hukukuna göre hangi haklara sahibim?
Mini işler yasal olarak part time çalışan statüsündedirler. Bu nedenle tam çalışanlarla eşit haklara sahiptirler. Ancak genelde mini işte çalışanlar bu haklarından mahrum tutulmaktadırlar.
İş sözleşmesi alabilir miyim?
İşveren işe başladığından en geç bir ay sonra yazılı olarak çalışma koşulları hakkında bir sözleşme vermek zorundadır.
Ücretli izin (tatil) hakkım var mı?
Evet. Mini işte haftada altı gün çalışan bir kişinin en az dört hafta ya da 24 gün ücretli izin (tatil) hakkı vardır. Haftada 5 gün çalışıyorsan yine dört hafta yani 20 gün ücretli izin hakkına sahipsin. Bazı sözleşmelerde bundan daha iyi düzenlemeler vardır ama esas olarak dört hafta ücretli izin hakkın var. Ama eğer sadece belli günler çalışıyorsan örneğin pazartesi ve salı günleri çalışıyorsan iznin sırasında o günler için ücretin ödenir. Örnek: Haftada beş gün çalışan birinin haftalık çalıştığı süre 20 saat olmasına rağmen 20 gün tatil hakkı vardır. Ama haftada sadece 2 gün çalışıyorsa 20 gün değil 8 gün tatil hakkı vardır. ( hesaplanması şöyle yapılır: 2X 20: 5 eşittir 8) 20 gün tatil hakkını 5’e bölüp haftada çalıştığın gün sayısıyla çarptığında ücretli izin gününü hesaplarsın.
Hastalanmam halinde ücretim ödenir mi?
Hastalığının ilk altı haftasında düzenli gelirin kadar ücret ödenir. Bu hakka sahipsin. Hastalığın devam ederse sadece kendi üzerinden sağlık sigortan varsa ve ödentilerini ödüyorsan sigortadan hastalık parası alma hakkın vardır. Kendine ait sigortan yoksa ilk altı haftadan sonra herhangi bir para alamazsın.
Resmi tatil günlerinde çalışmamama rağmen ücretim ödenir mi?
Eğer tatil olmasaydı bu günlerde çalışmak zorunda olsaydın ücretin ödenir. Bu senin hakkındır ve tatil öncesi ya da sonrası seni çalıştırarak bu hakkın gaspedilemez.
İşten atılmaya karşı yasal korunma hakkım var mı?
İşten atılmaya karşı korunma hakkı mini işler için de geçerlidir. Bu haktan yararlanman için en az altı ay hiç ara ermeksizin 10 kişiden fazla işçinin çalıştığı bir yerde çalışman zorunludur. Eğer bu işte en az 31.12.2003’ten beri çalışıyorsan işten atılmaya karşı korunma hakkın beş kişiden fazla işçinin çalıştığı işyerleri için de geçerlidir.